یادداشتی بر تئاتر “خیر نبینی سعیده” اثر فرهاد نقدعلی

“خیر نبینی سعیده” یک مونولوگ کلاسیک تمام عیار است که هم از حیث نمایشنامه و هم از جهت بازی بدن و بیان بازیگرش، تماشاچی را محظوظ میکند.
نمایشنامه تمی طنز دارد که در ورای این طنز قصهی غمانگیز خود را به شیوایی بیان میکند. خط روایی نمایشنامه هیچ جا گم نمیشود و نویسنده علیرغم اینکه اتفاقات عجیب و غریب و در واقع متحیرالعقولی را در سرگذشت پرسوناژ خلیل بیان میکند؛ اما همیشه، در سراسر نمایشنامه خدشهای بر باورپذیری قصه وارد نمیشود و در واقع مخاطب احساس نمیکند “سر کار گذاشته شده است! ”.
کارگردانی اثر و انتخاب میزانسن به جا و منطبق بر مونولوگ کلاسیک در ایجاد نمایشی دلچسب و البته اصولی کمک بسیار نموده است. این که تماشاچی را در موقعیت افرادی قرار دهی که برای جلسهی رونمایی از کتاب خلیل آمدهاند و در واقع خلیل دارد از کتابش برای مخاطب رونمایی میکند، بسیار به جا بوده و در تکمیل اثر به کارگردان و البته بازیگر نقش خلیل (پژمان عبدی) کمک بسیار نموده است. البته مخاطب این موضوع را دیر متوجه میشود و تا زمانی که در نیمههای نمایش بازیگر این موضوع را بیان نمیکند و میزانسن مورد نظر کارگردان برای مخاطب شکل نمیگیرد، و البته این ایراد کوچک با کمی اصلاح در بازی و یا دکور برطرف میشود. ولی به شکل کلی، این ایدهی ساده اما کارآمد، دکور سادهی نمایش و استفاده حداکثری و به جای بازیگر از آن بر جذابیت نمایش میافزاید، نمایشی که در آن تنها و تنها بازیگر است که زبان دارد، نه نور، نه آکسسوارها و نه موسیقی.
بازیگر نیز با استفادهی به جا از حرکات بدن، بیان مناسب و شیوا و نیز ارتباط نزدیک با کاراکتر خلیل در تکمیل شخصیت خلیل بسیار موثر است، خلیلی که از بدو تولد بد میآورد و بد میآورد و… تا اینکه جوجه اردک زشت به قوی زیبا بدل میشود!
و در پایان اینکه در بازار داغ مونولوگ در تئاتر امروز، دیدن “خیر نبینی سعیده” برای همهی ما جوانها خوب است. برای نویسندههای جوان تا نحوهی نوشتن آن و اصولاش را بیاموزند، برای کارگردانان جوان تا میزانسهای مونولوگ را درک نمایند، برای بازیگران جوان تا بدانند مونولوگ علاوه بر بیان خوب به چه مهارتهای دیگری نیاز دارد و ما جوانانی که دستی به قلم داریم تا معیار و شاخصی بیابیم برای سنجش اثر خوب از بد.
پس بیش باد بر “خیر نبینی سعیده” !
این مطلب در تاریخ ۲۳ مرداد ۱۳۹۳ در وبسایت تئاترفستیوال منتشر شده است.