یادداشتی بر نمایش “آنتیگونه” از کشور هلند
به بهانهی اجرای آن در پانزدهمین جشنوارهی بینالمللی تئاتر عروسکی تهران _ مبارک

اجرای دوم نمایش “آنتیگونه”، تقریبا آخرین اجرای پانزدهمین جشنوارهی تئاتر عروسکی تهران – مبارک بود. اجرایی که با نزدیک به ۱ ساعت تاخیر، برخورد خالی از احترام اهالی جشنواره با مردم و اشغال ردیفهای به اصطلاح VIP توسط کارکنان تئاترشهر و عوامل جشنواره و البته خالی نگه داشتن بخشی از آن برای آقای مرادخانی، همراه بود و نهایتا هم آقای مرادخانی بعد از شروع اجرا رسیدند، یعنی با بیش از ۱ ساعت تاخیر. البته جای خوشحالی است که آقای مرادخانی شأن تئاتر را حفظ کردند و وقتی حین اجرا رسیدند، وارد سالن نشدند و ایستاده کار را دنبال کردند.
“آنتیگونه” ای که گروه هلندی در این جشنواره اجرا کردند را بیشک میتوان تنها اثر قابل دیدن از میان گروههای بینالمللی حاضر در جشنواره دانست. جشنوارهای که با دعوت از گروههای دسته چندم کشورهای خارجی سعی در بینالمللی شدن داشت و ما را هر بار که به تماشای این آثار خارجی نشستیم، ناامید کرد.
“آنتیگونه” نمایشی است که نمایشنامهی ساده و روانی دارد، نمایشنامهای با تغییرات اندک و منطقی در اصل نمایشنامهی “آنتیگونه”، تغییراتی که مخاطب را با اثر همراه میکند و خدشهای بر آن وارد نمیکند.
عروسکها در این نمایش علاوه بر طراحی دقیق و اصولی و کاربردی، دارای شخصیت هستند و نحوهی عروسکگردانی نیز به گونهای است که عروسکها برای مخاطب پذیرفتنی میشوند. عروسکگردانان علاوه بر عروسکگردانی، خود دارای پرسوناژ هستند و به صورتی کاملا حرفهای دو عمل عروسکگردانی و بازیگری را توأما انجام میدهند.
میزانسن در “آنتیگونه” بسیار دقیق و حساب شده است و در آن علاوه بر توجه به القاء معانی، به حرکات بازیگران و توانایی آنها نیز توجه شده است. استفاده از موسیقی و صدا نیز کاملا هوشمند است و تماشاچی را همراه اثر میکند.
“آنتیگونه”ی هلندی شاید یک تئاتر صد در صد اصولی و بیاشکال نباشد اما اثری است قابل قبول که در وانفسای این دوره از جشنواره، غنیمت است و ما را مجبور میکند که چون بروشوری کامل به تماشاچی داده است او را تحسین کنیم؛ چرا که سایر آثار بینالمللی اینگونه نبودهاند، ما را مجبور میکند که چون بالانویسی کامل و گویا دارد او را تحسین کنیم، چرا که سایر آثار بینالمللی اینگونه نبودهاند و با این حال گروه هلندی یک گروه کامل تئاتر بودند، گروهی که از کارگردانی تا بازیگری و موسیقی و عوامل پشت صحنهاش کامل و مردمی بودند و ارزش هنر، هنرمند و صد البته مخاطب هنر را میدانستند و به او احترام میگذاشتند و این احترام به همین در اختیار گذاشتن بروشور و یا در نظر گرفتن بالانویس خلاصه نمیشود، چرا که آنان اساسا در ارایهی هنر خود نیز از دل و جان مایه گذاشته و ارزش هنر و مخاطب هنر را حفظ نمودند.
و اینگونه است که یک جشنوارهی سطح پایین، سلیقهی مخاطب را نیز پایین میکشد و توقع او را کم میکند و نتیجتا جلوی پیشرفت تئاتر مملکت را میگیرد.
این مطلب در تاریخ ۲۹ شهریور ۱۳۹۳ در وبسایت تئاترفستیوال منتشر شده است.